Back in time! (Letterlijk en figuurlijk)

Afgelopen dagen stonden in het teken van reunies en het voorstellen van de kinderen aan onze Cambodjaanse vrienden.
Op zaterdag 17 november zijn we met de bus van Siem Reap naar Sisophon gegaan met onze ‘oude vertrouwde’ busmaatschappij Capitol.
Het was een goede test om te zien hoe de kinderen zich zouden houden bij een relatief korte bustrip (1.45 uur).
Test geslaagd! De tijden van bijslapen en bij lezen in de bus is voorbij, maar met koeien tellen (378...zucht...) hebben wij (in ieder geval de kinderen (-;) zich goed vermaakt.

Sisophon was - toen wij daar 25 km vandaan woonden - onze levensader met internet, electriciteit, normaal (Khmer) eten en een ‘supermarkt’ (shop bij een tankstation..) met airco. Voor een ieder die cola light en warm water niet als luxe beschouwen (en nu dus ook voor ons) is Sisophon een druk, stoffig, laag ontwikkeld provinciestadje waar je niet veel te zoeken hebt... We realiseerden ons weer even hoe primitief wij daarbtwee jaar gewoond hebben... Maarrrrr (ook) in Sisophon heeft de tijd niet stil gestaan! Er is een zwembad er zijn Westers aandoende koffieshops (3, haha).
Maar de reden waarom we er waren is omdat we er zoveel mooie herinneringen én vrienden hebben.
Op de dag van aankomst hadden we direct afgesproken met Janice, de Engelse Nursing Advisor met wie ik in het ziekenhuis heb gewerkt en die - als enige andere buitenlander - bij ons in het dorp woonde. Wat tof was het om haar te zien! We gingen eigenlijk gewoon verder waar we acht jaar geleden waren gebleven. Janice woont nog in Cambodja en werkt er nog in de zorg, dus in de dagen die volgden hebben we veel gesproken over de (zeer slechte!) staat van de Cambodjaanse gezondheidszorg en de zin en onzin van ontwikkelingswerk.
Op zaterdagavond zijn we direct op bezoek gegaan met één van de vertalers die voor VSO werkten, Vansich. Bij hem thuis heeft zijn vrouw een heerlijk diner voor ons bereid (daar is de mening van Joep overigens wat over verdeeld: hij is niet zo van Khmer eten, Hannah daarentegen duwt grote mensen porties witte rijst naar binnen).
Op zondag hadden we een auto met chauffeur geregeld die Janice en ons naar Preah net Preah zou brengen waar we hebben gewoond en gewerkt. Wat was dat leuk! Eerst zijn we op bezoek geweest bij het huis waar we twee jaar hebben gewoond: de toenmalige buren (en eigenaren van het huis) wonen inmiddels zelf in het huis en vonden het super leuk om ons te zien!Zij vonden het ook heel leuk om Joep en Hannah te zien en wij vonden het leuk om hun kinderen weer te zien. Stoelen en flesjes water werden overal vandaag gehaald, opa werd opgetrommeld en de kinderen kregen zelf gemaakte beeldjes mee naar huis. Vervolgens zijn we naar het ziekenhuis gereden waar onze oude vertaler en ziekenhuis staff op ons stond te wachten. Ook weer heel leuk om het ziekenhuis te zien!
De staat van het ziekenhuis was nog hetzelfde...vies! Vies! VIES! En gegoochel met pillen in onherkenbare doosjes en geen of verzonnen vital signs metingen bij patienten. Er waren wel een aantal nieuwe gebouwen, dat is goed nieuws. En de directeur was van de drank af (overigens een heel aardige man. Maar op aardige mannen kan geen ziekenhuis gedraaid worden (-;). Er is ook een inschrijfbalie gebouwd, met 5 desks...Dat is ongeveer net zoveel als in het Erasmus Mc met 10 keer zo veel bedden en 30 keer zoveel personeel...Bizar wie bedacht heeft dat daar het geld aan uitgegeven moet worden...

Toen we in het ziekenhuis werkten aten we twee keer per dag bij ‘pots’ naast het ziekenhuis (de naam pots refereert aan het feit dat ze daar 4-8 pannen (‘pots’) met eten in een vitrine hadden staan waar je uit kon kiezen en die met een haffel rijst werd geserveerd. We hebben wel wens uitgerekend dat we daar in twee jaar tussen de 1000 en 1500 keer hebben gegeten (bizar, toch!?). Toen we na het bezoek aan het ziekenhuis aangaven dat we daar wel een kopje koffie (ijskoffie met veel condensed milk = vloeibaar suikerwater op melkbasis. Veel Cambodjaanse babies worden er groot op. Bij wijze van spreken want in werkelijkheid ontberen ze de noodzakelijke voedigstoffen) werd daar wat moeilijk over gedaan. Uiteindelijk werden we hartelijk ontvangen door de familie...in hun enorme huis! Pots was er niet meer, wel een paar winkelpandjes en een paleis. Hi-la-risch!! Die hebbem van ons geld een huis gebouwd!

Terwijl we nog wat vrienden in het dorp bezochten werd ons goed zichtbaar dat de economie zich heeft ontwikkeld:
- veel meer grote huizen
- Meer winkels en bedrijven
- STOPLICHTEN!
- 24/7 electriciteit
- Een doorgaande weg naar Monkul Borei (waar JP werkte en dagelijks bijna 40 km heen en terug op de motor moest kan het nu in 25 km...)
Voor de mensen die ons niet volgden in 2008-2010: bovenstaande zaken waren er toen dus niet!

De trip down memory lane ging door met een lunch met male matties en een bezoek aan Mongkul Borei ziekenhuis met ‘doctor Computer’ met wie JP ruim een jaar lang had gewerkt. Grappig detail is wel dat we nog even vermaakt moesten worden tot na 14 uur, omdat er anders nog geen personeel kan zijn. Dat vonden we toen heel normaal, maar gelukkig moesten we nu wel even glimlachen dat het ziekenhuis gewoon soort van ‘uit’ gaat in de lunchpauze...

Het doden van de tijd bestond uit een bezoekje aan wedding park, waar Cambodjanen o.a. hun huwelijksfoto’s komen maken. De kinderen vonden het helemaal leuk (speeltuin). Met uitzondering van hun schare stalkers die met hen op de foto wilden...!
Hier merkten we toch echt dat we ‘in de provincie’ waren waar mensen nog niet vaak (nooit?) blonde kindjes hebben gezien. Hannah vindt het allemaal prima en ook Joep heeft zijn verzet gestaakt. Ik denk dat Facebook vol staat met hun foto’s!

Joep en Hannah hebben afgelopen dagen dapper doorstaan op drie keer per dag rijst. Op wat wit brood na is er echt geen ander eten in Sisophon.
Maar we vinden het alle vier niet erg dat we vanmorgen zijn aangekomen in Battambang waar we het rijst dieet weer kunnen aanvullen met wijn en cola Light (JP en ik), frietjes en pannenkoeken (Joep en Hannah).
Vanaf vandaag zijn we dus weer wat meer toerist!

Het voelt trouwens nog niet echt als toerist, omdat we ons zo goed (blijken te) redden in het Khmer: grappig hoe de woordenschat weer elke dag groter wordt en we dus ook weer echt gesprekjes kunnen hebben met iedereen.
Aan contact hadden we overigens al geen gebrek: Joep en Hannah trekken iedereen aan. Echt leuk, en anders als dat je zonder kinderen reist.

Tot zover! (Dit was wel een heeeeel lang verhaal! Ik verwacht dat de volgende post veel korter is ivm de strekking : lekker weer, zwemmen, tempels, goed eten, lekkere wijn, kinderen vermaken zich goed (-;).